|
ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΒΙΟΤΕΧΝΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
| |
| Γ Σ Ε Β Ε Ε |
Αθήνα, 25 Ιανουαρίου 2012
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΣΕΒΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΜΜΕ
ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΑΝ ΣΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ
Μισθοί
Ο διάλογος που έχει ξεκινήσει, σχετικά με το ύψος του κατώτατου μισθού και το ενδεχόμενο κατάργησης του 13ου και 14ου μισθού έχει τεθεί σε λάθος βάση. Και τούτο διότι μπορεί μεν να είναι κοινός στόχος η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, ωστόσο το μισθολογικό κόστος κατέχει ένα δευτερεύοντα ρόλο σε σχέση με το πλήθος των υπόλοιπων παραγόντων που εμποδίζουν, αν δεν ναρκοθετούν, τη βιωσιμότητα και τις προοπτικές ανάπτυξης των επιχειρήσεων. Είναι ενδεικτικό ότι σε έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ που μόλις ολοκληρώθηκε , το 80% των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων δήλωσε ότι το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών είναι σημαντικότερο από το ύψος του κατώτατου μισθού. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 46,5% δήλωσε ως σημαντικότερο εμπόδιο τις λοιπές, ανελαστικές δαπάνες και κυρίως το ενεργειακό κόστος.
Τι θα διευκόλυνε περισσότερο την δική σας επιχείρηση σήμερα:
Πηγή: Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Ιανουάριος 2012
Ποιο είναι το σημαντικότερο αντικίνητρο για προσλήψεις προσωπικού;
Το ύψος του μισθού ή το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών;
Το ύψος του μισθού ή το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών;
Πηγή: Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, Ιούλιος 2009
Ανάλογο εύρημα είχε εντοπιστεί στην έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ τον Ιούλιο του 2009, πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται παράδοξο το γεγονός ότι το ύψος του μισθού θεωρούνταν σχετικά σημαντικότερο εμπόδιο πριν 2,5 χρόνια. Ωστόσο, εξηγείται εύκολα αν ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις των δύο τελευταίων ετών:
- Η συμπίεση των εισοδημάτων και η συνακόλουθη πτώση του τζίρου των επιχειρήσεων έχουν οδηγήσει σε μείωση όχι μόνο των υπερωριών, αλλά και συνολικά των ωρών εργασίας – άρα και του μισθολογικού κόστους.
- Οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έχουν προσαρμοστεί στα επίπεδα που ορίζουν οι εκάστοτε συλλογικές συμβάσεις, καθώς ήταν συχνό το φαινόμενο να υπερβαίνουν αυτά τα όρια.
- Οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων έχουν συμβάλλει στην προσαρμογή, όπως άλλωστε δείχνουν και οι εκθέσεις του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (αύξηση μετατροπής συμβάσεων από πλήρη σε μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία κλπ)
- Οι έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ το προηγούμενο διάστημα έδειχναν ότι ένα σημαντικό ποσοστό επιχειρήσεων κάθε εξάμηνο (πάνω από 30%) προχωρούσε σε μείωση των ωρών εργασίας ή/ και των μισθών.
- Η δημόσια συζήτηση τους τελευταίους μήνες που αφορά στις επιπτώσεις μιας περαιτέρω μείωσης μισθών και ιδιαίτερα του κατώτατου μισθού και της κατάργησης του 13ου – 14ου μισθού, αποκάλυψε τις μεγάλες επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τέτοιες ενέργειες στη ζήτηση, την ύφεση και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.
Είναι, επομένως, σαφές ότι οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις έχουν ήδη προβεί σε όλες τις αναγκαίες προσαρμογές του μισθολογικού κόστους για την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς τους και γι’ αυτό το λόγο δεν το θεωρούν εμπόδιο. Εν πολλοίς, η συζήτηση για το μισθολογικό κόστος είναι δευτερεύουσας σημασίας.
Προτάσεις
1. Μη Μισθολογικό Κόστος (Ασφαλιστικές Εισφορές)
Η βασική πρόταση της ΓΣΕΒΕΕ για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους (ασφαλιστικές εισφορές) είναι η εξής: Κατάργηση τέλους επιτηδεύματος και αντικατάστασή του με εισφορά 1‰ επί του τζίρου σε όλες τις επιχειρήσεις όλων των νομικών μορφών (ατομικές, ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, ΑΕ) ανεξαρτήτως κλάδου δραστηριότητας (τραπεζικός τομέας, χρηματοπιστωτικός, ναυτιλιακός κλπ) και ανεξαρτήτως ιδιοκτησιακού καθεστώτος (ιδιωτικές, δημόσιες). Με τον τρόπο αυτό, θα δημιουργηθεί ένας ειδικός λογαριασμός αποθεματικού για το Ασφαλιστικό σύστημα, με παράλληλη μείωση του ύψους των τακτικών ασφαλιστικών εισφορών. Το μέτρο αυτό ευνοεί τις επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας που καταβάλλουν μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές αλλά είναι και εκείνες που προσφέρουν τις περισσότερες θέσεις απασχόλησης.
2. Μισθοί
Α) Διατήρηση 13ου – 14ου μισθού
Β) Διατήρηση του κατώτατου μισθού (751€ μεικτά) όπως προβλέπει η ΕΓΣΣΕ
Γ) Πάγωμα κάθε μισθολογικής μεταβολής για 2 έτη.
Είναι επίσης γνωστό ότι σειρά εκθέσεων και μελετών διεθνών οργανισμών αναδεικνύουν ως σημαντικότερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας τη φορολογία, τη γραφειοκρατία και γενικότερα τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι άλλες θα έπρεπε να είναι οι προτεραιότητες της Κυβέρνησης και όχι οι μισθοί. Μια ενδεχόμενη κυβερνητική παρέμβαση, μάλιστα, στο ύψος του κατώτατου μισθού και των Δώρων Χριστουγέννων – Πάσχα και Επιδόματος Αδείας (13ου-14ου μισθού), θα οδηγήσει σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση.
Ο Διάλογος των Κοινωνικών Εταίρων στις 18/1/2012 στα γραφεία της ΓΣΕΒΕΕ αυτούς τους στόχους είχε: να αναδείξει τα εμπόδια για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και την δημιουργία θέσεων εργασίας τα οποία είναι σημαντικότερα από το όποιο μισθολογικό κόστος. Στόχος να αποδειχθεί ότι πρέπει να προστατευθεί πρώτα και κύρια ο κατώτατος μισθός και ο 13ος και 14ος μισθός. Δυστυχώς, κάποιοι δεν θέλησαν να συμβεί αυτό και διέκοψαν βίαια αυτή την διαδικασία. Γνωρίζοντας ότι ανάλογες παρεμβάσεις και συμφωνίες των Κοινωνικών Εταίρων προστάτευσαν τον 13ο – 14ο μισθό την άνοιξη του 2010 και με την υπογραφή της ΕΓΣΣΕ τον Ιούλιο του ίδιου έτους διαφύλαξαν την ύπαρξη κατώτατου μισθού για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας. Και τότε η Τρόικα είχε ζητήσει την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού. Και τότε η Τρόικα είχε ζητήσει την κατάργηση του κατώτατου μισθού.
Προτάσεις για την άρση των εμποδίων στην ανταγωνιστικότητα και την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων
1) Φορολογία (βλ. αναλυτικά Θέσεις ΓΣΕΒΕΕ για το Νέο Φορολογικό Νομοσχέδιο)
- Ζωτικής σημασίας για την οικονομία η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ σε 19% (από 23%) και 9% (από 13%)
- Μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων α) υπό την προϋπόθεση διατήρησης / δημιουργίας απασχόλησης, β) για μεταβίβαση επιχείρησης και γ) για επενδύσεις
- Επαναφορά του αφορολόγητου αποθεματικού για τις παραγωγικές ΜΜΕ, (όπου μέρος των κερδών π.χ. 30% δεν φορολογείται υπό την προϋπόθεση ότι επενδύεται στην επιχείρηση) που προσφέρει μια εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης για επενδύσεις (ίδια κεφάλαια αντί για δάνειο), η οποία θεωρείται καλύτερη για τις ΜΜΕ σε περιόδους κρίσης και ειδικά υπό την έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης.
- Μείωση Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, δημοτικής φορολογίας, φόρων πολυτελείας. Ειδικά για τους ΕΦΚ στην ενέργεια θα πρέπει να τονιστεί ότι αυξάνουν υπέρμετρα το λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων, καθώς είναι πολλαπλάσιοι εκείνων που επιβάλλουν οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και των ορίων που αναφέρονται στις σχετικές Οδηγίες της ΕΕ. Με στόχο τη φορολογική ελάφρυνση των επιχειρήσεων, προτείνεται η εφαρμογή ενός συντελεστή προσαύξησης για τις δαπάνες αυτές (ηλεκτρισμός, πετρέλαιο, φωτάεριο κλπ) κατά την εγγραφή τους στα βιβλία των επιχειρήσεων.
- Υποχρέωση πληρωμής του ΦΠΑ εντός ενός μηνός για όλες τις συναλλαγές. Σήμερα, μια επιχείρηση που πωλεί ένα προϊόν ή υπηρεσία είναι υποχρεωμένη να πληρώσει ΦΠΑ σε 1 ή 3 μήνες, παρά το γεγονός ότι θα εξοφληθεί πολλούς μήνες αργότερα. Η καλύτερη λύση θα ήταν η εισαγωγή ενός προαιρετικού συστήματος ταμειακής λογιστικής, το οποίο μπορεί πλέον να καταστεί δυνατό με την Οδηγία 2010/45/ΕΕ. Έως τότε, θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη που θα υποχρεώνει τον αγοραστή να πληρώνει το ποσό του ΦΠΑ εντός ενός μηνός, ανεξάρτητα από άλλους διακανονισμούς.
- Εισαγωγή εναλλακτικών, προαιρετικών συστημάτων φορολογίας για τις ΜΜΕ (κυρίως ΦΠΑ), με στόχο την ελαχιστοποίηση του γραφειοκρατικού κόστους. Ένα πιθανό σύστημα θα μπορούσε να είναι η εισαγωγή ενός φόρου επί του κύκλου εργασιών για τις ΜΜΕ με τζίρο μικρότερο των 2 εκατ. €, με διαφορετικούς συντελεστές ανάλογα με τον κλάδο δραστηριότητας, αντικαθιστώντας το ΦΠΑ και ίσως και το φόρο εισοδήματος.
- Κατάργηση του απαρχαιωμένου, μοναδικού στην Ευρώπη ΚΒΣ που στην πράξη ευνοεί φαινόμενα συνδιαλλαγής.
- Δημιουργία Συμβουλευτικής Υπηρεσίας που θα ασκεί προληπτικό έλεγχο παρέχοντας προτάσεις, όχι ποινές, στις επιχειρήσεις για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης (παράλληλη υπηρεσία με τις ελεγκτικές αρχές).
2) Καθυστερήσεις πληρωμών του Δημοσίου
- Άμεσος συμψηφισμός οφειλών μεταξύ επιχειρήσεων και Δημοσίου
Πολλές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας ή ακόμα και βιωσιμότητας, καθώς ενώ δεν έχουν εξοφληθεί για αγαθά και υπηρεσίες που παρείχαν στο Δημόσιο, είναι υποχρεωμένες να πληρώσουν ΦΠΑ και λοιπούς φόρους (οι καθυστερήσεις πληρωμών του Δημοσίου συχνά ξεπερνούν τους 12 μήνες και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και τους 24 μήνες).
- Εξόφληση υποχρεώσεων του Δημοσίου για προμήθειες εντός 30 ημερών, με την εφαρμογή της νέας Οδηγίας 2001/7/ΕΕ.
- Προώθηση προγραμμάτων “factoring without recourse” (εκχώρησης απαιτήσεων χωρίς αναγωγή) για οφειλές του Δημοσίου προς επιχειρήσεις.
3) Πρόσβαση στη Χρηματοδότηση - Ρευστότητα
- Δημιουργία επενδυτικής τράπεζας ειδικού σκοπού για ΜΜΕ. Η απροθυμία/ αδυναμία των τραπεζών να παρέχουν χρηματοδότηση στις επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας καθιστά επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας μιας επενδυτικής τράπεζας ειδικού σκοπού για τις ΜΜΕ. Θα πρέπει να σημειωθεί, άλλωστε, ότι ακόμα και όταν δίνονται δάνεια προς τις επιχειρήσεις τα επιτόκια είναι πολύ υψηλότερα από τα αντίστοιχα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει ένα από τα σημαντικότερα ελλείμματα ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, εάν μια ελληνική επιχείρηση δανείζεται με επιτόκιο 12%, πώς θα μπορέσει να ανταγωνιστεί μια αντίστοιχη ευρωπαϊκή όταν εκείνη δανείζεται με επιτόκιο 4%;
- Επιτάχυνση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ που απευθύνονται στις ΜΜΕ
Τα προγράμματα που παρέχουν επιδότηση τις ΜΜΕ πρέπει να εφαρμοστούν γρήγορα, με ορισμένες τροποποιήσεις: Α) Ένα συγκεκριμένο ποσοστό του προϋπολογισμού πρέπει ρητά να κατευθύνεται στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Β) Το γραφειοκρατικό κόστος πρέπει να μειωθεί καθώς αποτελεί σημαντικό αντικίνητρο. Γ) Πρέπει να αντιμετωπιστεί η έλλειψη πληροφόρησης με διάφορους τρόπους (π.χ επισύναψη ενημερωτικών φυλλαδίων με τους λογαριασμούς του ΟΑΕΕ). Δ) Ίσως το πιο σημαντικό ζήτημα είναι η χαλάρωση ορισμένων προϋποθέσεων / υποχρεώσεων συμμετοχής. Τα βασικότερα προβλήματα είναι η υποχρέωση δημιουργίας θέσεων απασχόλησης και η προϋπόθεση ανοδικού κύκλου εργασιών για τα προηγούμενα χρόνια. Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι τα προγράμματα του ΕΣΠΑ θα πρέπει να απευθύνονται σε παραγωγικές ΜΜΕ και σε εκείνες που συνδυάζουν μεταποίηση και εμπορία προϊόντων. Φυσικά, ιδιαίτερη προσοχή και στήριξη πρέπει να δοθεί σε δραστηριότητες όπως ο τουρισμός και η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
- Σταδιακή μείωση του ορίου μεταχρονολόγησης των επιταγών, έπειτα από διάλογο, ώστε να εξαλειφθούν τα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν πολλές επιχειρήσεις λόγω του φαινομένου αυτού.
- Ενεργοποίηση του ΕΤΕΑΝ με προγράμματα δανειοδότησης και εγγυήσεων. Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην προώθηση προγραμμάτων εγγυήσεων για δάνεια που αφορούν κεφάλαιο κίνησης και την αποπληρωμή οφειλών.
4) Απασχόληση
- Μείωση του γραφειοκρατικού κόστους που οφείλεται στην εργατική νομοθεσία. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που εμποδίζουν την αύξηση της απασχόλησης δεν είναι όπως προαναφέρθηκε το ύψος του μισθού, αλλά η επιβάρυνση που προκαλείται από το πλήθος άσκοπων ρυθμίσεων. Οι ρυθμίσεις αυτές εμποδίζουν τόσο τους εργοδότες όσο και τους εργαζόμενους να αναταποκριθούν στις σημερινές ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ιδιαίτερα σε σχέση με τους κλάδους του επισιτισμού – τουρισμού θα πρέπει να μελετηθούν σε συνεργασία με τους εργαζόμενους όλες οι κανονιστικές διατάξεις, καθώς εμφανίζονται περισσότερα προβλήματα λόγω της φύσης της δραστηριότητας (μεγάλα ωράρια, εποχικότητα κλπ).
- Προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας, διάρκειας 12 μηνών για νέους άνεργους έως 30 ετών, με επιδότηση κατά το ήμισυ του μισθολογικού κόστους από τον ΟΑΕΔ (πλέον της ασφάλισης). Η απόκτηση εργασιακής εμπειρίας κάτω από τις παρούσες συνθήκες είναι απαραίτητο στοιχείο για την εξεύρεση μιας πιο σταθερής θέσης εργασίας.
- Η αντιμετώπιση της ανασφάλιστης και αδήλωτης εργασίας θα πρέπει να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα. Μια σοβαρή αιτία που εντείνει αυτό το φαινόμενο είναι και οι γραφειοκρατικές, άκαμπτες διαδικασίες που οδηγούν εργοδότες και εργαζόμενους σε αδυναμία συμμόρφωσης.
- Αναδιοργάνωση του ΟΑΕΔ για τη σύζευξη ζήτησης – προσφοράς εργασίας με τις εξής κατευθύνσεις: α) Μεγαλύτερη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, ευέλικτη δομή διοίκησης. β) Εκσυγχρονισμός και αναβάθμιση των υπηρεσιών και των μεθόδων παρέμβασης. γ) Ενεργή συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη λήψη αποφάσεων και τη διοίκηση.
5) Αδειοδότηση Επιχειρήσεων - Χωροταξία
- Απλοποιημένες διαδικασίες αδειοδότησης για τις ΜΜΕ μέσω Πιστοποιημένων Μηχανικών, αρχικά για τις εγκαταστάσεις χαμηλής όχλησης.
- Διορθώσεις στον πρόσφατο νόμο για την αδειοδότηση, με την άρση της εξαίρεσης της Αττικής και τη βελτίωση των ρυθμίσεων των Υπουργικών Αποφάσεων.
- Ολοκλήρωση χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, ώστε να αρθούν τα εμπόδια από την ασάφεια του καθεστώτος χρήσεων γης σε πολλές περιοχές της χώρας.
- Αναθεώρηση της εμπορικής πολεοδομίας με στόχο τον περιορισμό της άναρχης επέκτασης των πολυκαταστημάτων και των εμπορικών κέντρων τύπου Mall. Παράλληλα, θα πρέπει να παρθούν μέτρα για την αναβάθμιση των τοπικών αγορών ώστε να είναι σε θέση να ανταγωνιστούν ισότιμα με τα πολυκαταστήματα και να καταστούν ελκυστικοί πόλοι τουριστικού ενδιαφέροντος.
- Αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας με την δημιουργία επιχειρηματικών πάρκων για επιχειρήσεις, ώστε να διευκολυνθεί και η δικτύωση των επιχειρήσεων (clusters, συνεταιρισμοί κ.α), ιδιαίτερα των μεταποιητικών.
6) Γραφειοκρατία – Δημόσια Διοίκηση
- Δημιουργία Κέντρων Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, ως one stop shop για όλες τις διαδικασίες, με αυτεπάγγελτη αναζήτηση εγγράφων.
- Υιοθέτηση της αρχής «προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις» στη νομοθετική διαδικασία και την λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Εκπόνηση Έκθεσης Αναμενόμενων Επιπτώσεων σε κάθε νομοθέτημα.
- Βελτίωση στην απονομή της δικαιοσύνης, με στόχο τόσο την ταχύτητα όσο και την εμπέδωση κλίματος ασφάλειας των επενδυτών
- Ιδιαίτερη μέριμνα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, όπου πέρα από την απλοποίηση των διαδικασιών και τη μείωση της γραφειοκρατίας χρειάζονται την ολόπλευρη στήριξη του κράτους μέσω της παροχής πληροφόρησης για τις εξωτερικές αγορές και τη στενότερη συνεργασία των εμπορικών ακολούθων.
7) Λειτουργία αγοράς – Ανταγωνισμός
- Καταπολέμηση παραεμπορίου, λαθρεμπορίου που αποτελούν πληγές για την ανάπτυξη με ελέγχους στην πηγή της διακίνησης.
- Στενή εποπτεία της αγοράς, για την αποτροπή εμφάνισης ολιγοπωλιακών συνθηκών
- Εντατικότεροι έλεγχοι στους τρόπους διαμόρφωσης των τιμών, με έμφαση στις ενδο-ομιλικές και τις τριγωνικές συναλλαγές σε όλο το φάσμα της οικονομίας (μεταποίηση, εμπόριο, υπηρεσίες, τουρισμός).
- Δημιουργία Παρατηρητηρίου Τιμών πρώτων υλών και μηχανολογικού εξοπλισμού. Είναι ενδεικτικό ότι η χώρα μας αποτελεί την ακριβότερη στην Ευρώπη για μηχανολογικό εξοπλισμό, γεγονός που εμποδίζει τον εκσυγχρονισμό των παραγωγικών επιχειρήσεων και μειώνει την ανταγωνιστικότητά τους (βλ. Δελτίο Τύπου ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ – 20/1/2011).
8) Εκπαίδευση
- Αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης (δημόσιας και ιδιωτικής) με στόχο την εξειδίκευση στελεχιακού δυναμικού σε τομείς αιχμής όπως ο τουρισμός, οι αγροτικές καλλιέργειες, ο σχεδιασμός προϊόντων, η τυποποίηση κλπ
- Σύνδεση της έρευνας πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με μικρές επιχειρήσεις για την ενίσχυση της καινοτομίας.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ ΣΚΟΡΙΝΗΣ
